Na początek troszkę teorii, która pomoże zrozumieć problem.
Agresją nazywamy zachowanie zwrócone przeciw innym osobom ( również przeciw sobie samemu) i przedmiotom oraz działanie na ich szkodę. Agresja może przybierać formy fizyczne i psychiczne.
Przykładem agresji słownej jest: ubliżanie, przezywanie, wyśmiewanie, grożenie, ośmieszanie, plotkowanie, szantaż, obrażanie.
Jej konsekwencje to: poczucie zagrożenia, odrzucenie, wyizolowanie drugiej osoby z grupy.
Agresja fizyczna to fizyczny atak na drugą osobę lub jej własność. Przybiera najczęściej formę bezpośrednią, czyli taką, kiedy dochodzi do fizycznego kontaktu agresora z ofiarą, np. w postaci bicia, kopania, plucia, popychania, zadawania ran, wymuszania pieniędzy itp.
Agresja emocjonalna występuje w wyniku przeżywanego lęku lub złości. Nie tylko w życiu, ale przede wszystkim na terenie szkoły – mamy do czynienia z agresją czynną i bierną. Obie postacie niosą ze sobą jednakowy ładunek wrogości i są atakiem na człowieka.
Czynną agresję bardzo łatwo zidentyfikować, ponieważ nie można jej ukryć i z reguły bywa głośna, a co najmniej widoczna.
Jej zewnętrzne oznaki to:
– krzyki,
– oskarżenia,
– złośliwości,
– groźby,
– szyderstwa,
– przemoc fizyczna.
Czynna agresja jest próbą ochrony samego siebie w sensie poczucia własnej wartości, własnych potrzeb, przekonań czy stanu posiadania. Wyrasta często z głębokiego poczucia braku bezpieczeństwa.
Bierna agresja to próba manipulacji drugą osobą, dokuczenia jej lub zranienia, bez ryzykowania otwartego konfliktu.
Przybiera różne formy:
– nie odzywanie się,
– obrażanie się,
– ignorowanie rozmówcy,
– „cios w plecy”, czyli rozpuszczanie plotek,
– sabotowanie danej osoby przy jednoczesnym unikaniu bezpośredniej konfrontacji.
Zachowania agresywne przybierają formę bójek, znęcania się nad słabszym, mściwości przejawianej w stosunku do kolegów. Są to również czyny chuligańskie, niszczenie sprzętu szkolnego, czy też uszkodzenia ciała.
JAK SOBIE RADZIĆ W PRZYPADKU PRZEŚLADOWANIA – wskazówki dla ucznia
Przemoc to nie tylko popychanie i bicie. Jesteś ofiarą przemocy także wtedy, gdy;
– jesteś przezywany, ośmieszany przez obraźliwe słowa, gesty, rysunki, publikacje,
– ktoś niszczy, zabiera lub kradnie twoją własność,
– dostajesz obraźliwe listy, sms – y, telefony,
– ktoś grozi zrobieniem Ci krzywdy lub wyrządzeniem innej szkody,
– ktoś najczęściej złośliwie komentuje Twój wygląd, pochodzenie, status materialny, sytuację rodzinną, stopnie w szkole, wady fizyczne lub problemy ze zdrowiem, itp.
Co możesz zrobić?
Prześladowanie samo się nie skończy, jeśli nikomu o tym nie powiesz. Koniecznie poinformuj o przykrych zdarzeniach rodziców, nauczyciela, przyjaciela. W szkole zawsze jest Twój wychowawca, który powinien wiedzieć, jeśli dzieje się coś złego. Jeśli masz większe zaufanie do innego nauczyciela lub pracownika szkoły, to porozmawiaj z wybraną przez Ciebie osobą.
Masz prawo do tego, aby czuć się bezpiecznie.
Jak sobie radzić z prześladowaniem?
- Podczas przerw staraj się przebywać w bezpiecznym miejscu w szkole, w towarzystwie kolegów i nauczycieli. Sprawca nie lubi świadków.
- Jeśli spotka Cię coś złego w szkole, natychmiast poinformuj o tym nauczycieli i rodziców.
- W trudnej sytuacji zawsze proś o pomoc i wsparcie, nie obawiaj się prosić o pomoc postronnych osób.
- W kontakcie ze sprawcami przemocy zachowuj się pewnie i spokojnie, nie prowokuj ich. Powiedz jasno i wprost, że nie życzysz sobie takiego traktowania. Staraj się przede wszystkim spokojnie opuścić to miejsce tak szybko, jak to jest możliwe.
- Jeśli sprawcy grożą Ci lub namawiają do czegoś, czego nie chcesz zrobić, zastosuj technikę „zdartej płyty”, powtarzając przez cały czas jedno zdanie, np. „mnie to nie interesuje”.
- Na przezwiska możesz reagować za pomocą zdania, które ma pokazać, że to Cię nie dotyka, np. powtarzaj „możesz tak uważać”.
Mam nadzieję, że proponowane wskazówki pomogą Ci konstruktywnie rozwiązywać ewentualne trudności.